İlkbahar detoksu

Uzun, karanlık, stresli ve hareketsiz bir kışın ardından ilkbaharda doğayla beraber biz de uyanıyoruz ve kendimizi daha hafif, zinde ve sağlıklı hissetmenin yollarını aramaya başlıyoruz. Pek çok kültür, din ve doğal tıp sisteminde geleneksel olarak ilkbahar bir arınma zamanıdır.

Naturopati, geleneksel Çin tıbbı ve ayurveda gibi doğal tıp sistemleri hastalıkların vücutta oluşan toksin birikiminden doğduğu prensibine dayanır. Toksin birikimi kilo almamıza sebep olur, yaşlanma sürecini hızlandırır ve çeşitli rahatsızlıklara ve hastalıklara zemin hazırlar.

Bedenimizin doğal olarak kendi kendine detoks yapar ama modern yaşam tarzının getirdiği koşuşturma, hava ve çevre kirliliği, hayatın tüm alanlarında kullandığımız veya kullanmazsak da maruz kaldığımız kimyasallar, sigara, içki, egzersiz eksikliği ve stres bedenimizde toksinlerin birikmesine sebep olabilir.

Detoks hem bedenin doğal detoks ve arınma mekanizmasını hem de içimizdeki doğal iyileştirici gücü harekete geçirmek ve desteklemek için etkili bir yoldur.

İlkbahar arınma zamanıdır

Ayurveda’ya göre vücudu toksinlerden arındırmak için ilkbahar en uygun zamandır. Geleneksel Çin Tıbbı ve naturopati’ye göre ilkbahar, karaciğer ve safrakesesini temizlemek ve yenilemek için en iyi zamandır. Doğa bize tam o dönemde karaciğeri ve safrakesesinin fonksiyonlarını destekleyen ve klorofil açısından zengin roka, tere, karahindiba, ısırgan otu, turp, hardal gibi koyu yeşil yapraklı sebzeleri de sunuyor.

Kişye özel arınma yöntemleri

Çok çeşitli detoks uygulamaları ve seviyeleri var. Sebze suları ile sıvı detoks yapılabildiği gibi, katı besinlerle de detoks yapılabilir. Herkese uyan “ideal” ve “standart” bir detoks tarzı da yok. Hepimizin vücutları ve ihtiyaçları farklıdır ve bu farklılıklara saygı göstermek gerekir.

Bu süreçte esas önemli olan beden tipimize, mevsime, yaşımıza, sağlık durumumuza ve yaşam tempomuza en uygun detoks çeşidi ve seviyesini seçip detoks programı hazırlamak, düzenlemek ve şekillendirmektir.

Arınma/detoks etkili bir yöntem olmakla birlikte bu yöntemi doğru zaman ve koşullarda, aşama aşama, bilinçli ve güvenli bir şekilde uygulamak kritik bir öneme sahiptir.

Ne zaman detoks yapılır?

Ayrıca unutmamak gerekir ki, detoks ve arınma sadece bir beslenme programından ibaret değildir. Detoks fiziksel, zihinsel, duygusal, ruhsal ve enerjetik boyutu olan bir süreçtir. Detoks sırasında mümkün olduğu kadar bir inziva ortamı oluşturmak ve sinir sistemini yatıştırmak son derece önemlidir. Sinir sistemi “savaş veya kaç” modunda ise, sindirim sistemi, onarım, yenilenme ve detoksifikasyon işlemleri en uygun şekilde gerçekleşmeyecektir. Mümkün olduğu kadar arınma ve detoks zamanımızı “dinlen ve sindir” modunda geçirmek süreci çok destekleyecektir.

Kendimizi daha rahat hissedeceğimiz ve dinleyebileceğimiz, kendimize zaman ayırabileceğimiz bir dönem seçmemiz bir arınma programı için daha uygun olacak. Ama çalışmaya devam eder ve “ideal koşulları” yaratamazsak bile, yumuşak bir detoks programı uyguladıktan sonra kendimizi daha hafif ve enerjik hissederiz. Önemli olan yeterince besleyici bir detoks programı uygulamak ve aç kalmamaktır.

Arınma için beslenme programı

Bir arınma programı için kesin bir besin listesi vermek pek mümkün değil. Beden tipimize, mevsime, yaşımıza, sağlık durumumuz ve şimdiki beslenme şeklimizden yola çıkarak belli bir program için karar vermek daha uygun olur. Kesin bir kural yok, kişiye ve ihtiyaçlarına göre öneriler değişiklik gösterebilir.

Arınma zamanında sigara, alkol, kahve, siyah çay, çikolata, şeker, tatlılar, hamur işleri ve hazır gıdalardan uzak durulur. Buğday, arpa ve çavdar gibi glüten içeren gıdalar, süt ürünleri (peynir, yoğurt, kefir, ayran, süt), et, tavuk, soya, mısır ve yer fıstığı gibi besinler de kesilir. Yumurta ve balık bazı durumlarda tüketilir. Yeşil yapraklı sebzeler, sebzeler, sebze çorbaları, sebze suları, meyveler, çiğ kuruyemişler ve tohumlar ve glütensiz tahıllara (pirinç, kinoa, darı vs.) odaklanılır. Sebze olarak domates, patlıcan, biber ve patates, meyve olarak muzdan uzak durulur.

Günlük detoks rutini

Detoks sürecini desteklemek için bir günlük rutini uygulanabilir:

• Sabah hemen kalktıktan sonra dili temizlemek,
• Aç karnına sıcak su içmek (duruma göre bir çay kaşığı limon ve bal eklenebilir),
• Kuru fırçalama, kendi kendine masaj
• Hafif hareket pratikleri
• Açık havada yürüyüş
• Hava ve güneş banyosu
• Nefes egzersizleri
• Meditasyon, gevşeme seansları
• Erken yatma saati (en geç saat 22:00)

Karaciğerin fonksiyonlarını desteklemek için karaciğere sıcak su torbası veya sıcak kompres uygulanabilir. Bu uygulama tercihen karaciğer meridyeninin en zayıf olduğu saat 13:00 ile 15:00 arası yapılır; olanak yoksa akşam yatmadan önce yapılabilir. Aromaterapide biberiye kemotip verbenon (Rosmarinus officinalis CT verbenone), limon (Citrus limon), havuç tohumu (Daucus carota) ve İngiliz nanesi (Mentha x piperita) gibi uçucu yağlar ile bir masaj uygulaması da eklenebilir.

Zihnimizi dengelemek ve ruhumuzu beslemek için meditasyon ve gevşeme seansları, sevdiğimiz bir şey yapmak, ilham veren kitaplar okumak, doğada zaman geçirmek ve dinlenmek gibi pek çok alternatif var. Haberler, televizyon, sosyal medya ve internetten uzak durmak, dijital detoks yapmak sinir sistemini yatıştırmak, zihni ve ruhu dinlendirmek için çok yardımcı olur.

İlkbahar detoksu için planlarım

Yıl boyunca yaptıklarımız ve yediklerimiz yılda bir-iki defa detoks yapmaktan çok daha önemli olduğunu düşünüyorum. Genel olarak sağlıklı beslendiğim ve yaşadığım için, detoks yapmak için çok fazla çaba harcamam gerekmiyor. Uzun yıllardır glüten içeren besinlerden uzak duruyorum. Detoks sırasında bitter çikolata, ev yapımı keçi yoğurdu, keçi sütü, keçi peyniri, baklagiller, et, balık ve yumurta tüketmiyorum. Son yirmi senedir genelde hafif detoks programları uyguluyorum. O süreçte bedenimi dinliyorum. Genelde sebze, sebze çorbaları, sebze suları, meyve, çiğ tohum ve kuruyemişler tüketiyorum.

Yukarıda paylaştığım günlük detoks rutinine enerji pratikleri ekleyeceğim. Yıl boyunca uyguladığım günlük enerji pratiklerinin yanı sıra karaciğer ve safrakesesi meridyenlerini dengelemek için enerji tekniklerini detoks rutinime dahil edeceğim.

Bu sene eğitimlerim bittikten sonra, yani Nisan ayının ikinci yarısında detoks yapmak için bir hafta zaman ayıracağım. Ayrıca dijital detoks yapıp içime dönmek için alan yaratmak istiyorum. Detoks zamanı benim için bedenimi ve zihnimi dinlendirmek, ruhumu beslemek için çok güzel ve değerli bir fırsat sunuyor.

Sağlık ve enerji dolu bir ilkbahar geçirmeniz dileğiyle,

Marielle Mercadier